Herio penderfyniad budd-dal (ailystyriaeth orfodol)
Printable version
1. Cymhwysedd
Os ydych yn anghytuno 芒 phenderfyniad yngl欧n 芒 budd-daliadau, credydau treth neu gynhaliaeth plant gallwch ofyn i ni edrych ar y penderfyniad eto - gelwir hyn yn 鈥榓ilystyriaeth orfodol鈥�.
Mae gofyn am Ailystyriaeth Orfodol am ddim.
Mae鈥檙 cyfarwyddyd hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English) ac mewn fformat hawdd ei ddeall.
Gallwch ofyn am ailystyriaeth orfodol os yw unrhyw un o鈥檙 canlynol yn berthnasol:
- rydych chi鈥檔 meddwl bod y swyddfa a wnaeth ddelio 芒鈥檆h hawliad wedi gwneud camgymeriad neu wedi methu tystiolaeth bwysig
- rydych yn anghytuno 芒鈥檙 rhesymau dros y penderfyniad
- rydych am i ni edrych ar y penderfyniad eto
Ni ellir ailystyried rhai penderfyniadau. Gall eraill fynd yn syth i ap锚l. Bydd eich llythyr penderfyniad gwreiddiol yn dweud os yw hyn yn berthnasol i chi.
Fel arfer mae angen i chi ofyn am ailystyriaeth orfodol o fewn mis i ddyddiad y penderfyniad. Gallwch ofyn amdano ar 么l mis os oes gennych reswm da, er enghraifft os ydych wedi bod yn yr ysbyty neu wedi cael profedigaeth.
Budd-daliadau y mae hyn yn berthnasol iddynt
Gallwch ofyn am ailystyriaeth orfodol am fudd-daliadu yn cynnwys:
- Lwfans Gweini
- Lwfans Profedigaeth
- Lwfans Gofalwr
- Credyd Gofalwr
- cynhaliaeth plant (a elwir weithiau yn 鈥榞ymorth plant鈥�)
- Cynllun Adfer Iawndal (yn cynnwys ceisiadau adfer NHS)
- Cynllun Talu Mesotheliomia Ymledol
- Lwfans Byw i鈥檙 Anabl (DLA)
- Lwfans Cyflogaeth a Chymorth (ESA)
- Taliad Costau Angladd
- Cymhorthdal Incwm
- Budd-dal Anabledd Anafiadau Diwydiannol
- Lwfans Ceisio Gwaith (JSA)
- Lwfans Mamolaeth
- Credydau Yswiriant Gwladol
- Credyd Pensiwn
- Taliad Annibyniaeth Personol (PIP)
- Grant Mamolaeth Cychwyn Cadarn
- Credyd Cynhwysol (yn cynnwys taliadau o flaen llaw)
- Taliad Tanwydd Gaeaf
Herio penderfyniadau am fudd-daliadau eraill
Mae proses wahanol i herio penderfyniadau ar gyfer:
2. Cyn i chi ddechrau
Sicrhewch eich bod yn deall y rheswm dros y penderfyniad cyn i chi ofyn am ailystyriaeth orfodol. Bydd hyn yn eich helpu i esbonio pam rydych yn anghytuno.
Os ydych chi鈥檔 gofyn am ailystyriaeth orfodol, bydd rhywun yn edrych ar eich cais budd-dal llawn eto. Efallai bydd eich budd-dal yn stopio, aros yr un peth, yn cynyddu neu鈥檔 gostwng.
Deall y penderfyniad a gawsoch
Os oes angen help arnoch i ddeall y rheswm dros eich penderfyniad budd-dal, ffoniwch y swyddfa budd-daliadau sy鈥檔 delio 芒鈥檆h hawliad. Byddant yn gallu esbonio鈥檙 rheswm dros eich penderfyniad budd-dal ac ateb unrhyw gwestiynau.
Gallwch barhau i ofyn am ailystyriaeth orfodol ar 么l i chi siarad 芒鈥檆h swyddfa budd-daliadau.
Os ydych chi eisiau esboniad ysgrifenedig
Gallwch ofyn am esboniad ysgrifenedig gan y swyddfa budd-daliadau sy鈥檔 delio 芒鈥檆h hawliad 鈥� a elwir yn 鈥榙atganiad ysgrifenedig o resymau鈥�.
Nid oes angen i chi wneud hyn ar gyfer Taliad Annibyniaeth Bersonol - bydd eich llythyr penderfyniad yn cynnwys datganiad ysgrifenedig.
Gallwch ofyn am ailystyriaeth orfodol o hyd, ond rhaid i chi wneud hyn o fewn 14 diwrnod i鈥檙 dyddiad ar eich datganiad ysgrifenedig o resymau.
Cael help a chyngor
Gallwch gael cymorth a chyngor am ddim gan:
Gallwch hefyd ofyn am gyngor gan gynghorydd cyfreithiol neu gyfreithiwr.
3. Sut i ofyn am ailystyriaeth orfodol
Cysylltwch 芒鈥檙 swyddfa fudd-daliadau a roddodd y penderfyniad i chi. Gallwch gysylltu 芒 nhw:
- drwy ddefnyddio eich dyddlyfr (os oes gennych fynediad i gyfrif Credyd Cynhwysol ac mae鈥檙 penderfyniad yn ymwneud 芒 Chredyd Cynhwysol)
- dros y ff么n
- trwy lythyr
- trwy lenwi a dychwelyd ffurflen yn gofyn am ailystyriaeth orfodol
Mae鈥檙 manylion cyswllt ar eich llythyr penderfyniad.
Fel arfer mae angen i chi ofyn am ailystyriaeth orfodol o fewn mis i鈥檙 dyddiad ar eich llythyr penderfyniad. Os ydych yn ysgrifennu, rhaid i鈥檙 llythyr neu鈥檙 ffurflen gyrraedd erbyn hynny.
Os nad yw鈥檆h llythyr penderfyniad ganddoch, cysylltwch 芒鈥檙 swyddfa lle gwnaethoch gais am y budd-dal.
Mae proses wahanol ar gyfer Budd-dal Plant, Gofal Plant Di-dreth a 30 awr o ofal plant am ddim, Lwfans Gwarcheidwad, credydau treth, Budd-dal Tai, Taliad Difrod Brechiad, Benthyciadau Trefnu, a .
Beth mae angen i chi eu darparu聽
Pan fyddwch yn gofyn am ailystyriaeth orfodol, mae angen i chi roi:
- dyddiad y penderfyniad budd-daliadau gwreiddiol
- eich enw a鈥檆h cyfeiriad
- eich dyddiad geni
- eich rhif Yswiriant Gwladol
Esboniwch pa ran o鈥檙 penderfyniad sy鈥檔 anghywir a pham - gallwch anfon tystiolaeth i gefnogi鈥檆h rhesymau.
Os ydych yn anfon tystiolaeth
Mae angen i unrhyw dystiolaeth a anfonwch gefnogi eich rhesymau dros pam fod y penderfyniad yn anghywir. Er enghraifft, gallai fod yn:
- dystiolaeth feddygol newydd
- adroddiadau neu gynlluniau gofal gan arbenigwyr, therapyddion neu nyrsys
- cyfriflenni banc neu slipiau cyflog
Dylech ond cynnwys tystiolaeth nad ydych wedi ei hanfon eisoes.
Ysgrifennwch eich enw llawn, dyddiad geni a rhif Yswiriant Gwladol ar frig pob darn o dystiolaeth a鈥檌 hanfon i鈥檙 swyddfa fudd-daliadau lle gwnaethoch gais am eich budd-dal.
Ni allwch hawlio am gost unrhyw dystiolaeth rydych yn talu amdani.
Peidiwch 芒 chynnwys:
- gwybodaeth gyffredinol am eich cyflwr - er enghraifft taflenni ffeithiau, tystysgrifau meddygol neu nodiadau salwch
- cardiau apwyntiad neu lythyrau am apwyntiadau meddygol, oni bai nad oedd modd i chi wneud hawliad am eich budd-dal oherwydd eich bod yn yr apwyntiad
- llythyrau am brofion rydych chi i fod i鈥檞 cael
- tocynnau bws neu dr锚n i brofi eich bod wedi gwneud taith
Os nad ydych yn siwr pa dystiolaeth i鈥檞 hanfon, darllenwch y canllawiau ar gyfer y ffurflen ar gyfer gofyn am ailystyriaeth orfodol. Gallwch hefyd ffonio鈥檙 rhif ff么n ar eich llythyr penderfyniad.
Gwneud cais ar 么l mis
Gallwch ofyn am ailystyriaeth orfodol ar 么l hyn ond rhaid iddo fod am reswm da, er enghraifft os ydych wedi bod yn yr ysbyty neu wedi cael profedigaeth. Rhaid i chi egluro pam fod eich cais yn hwyr.
Ffoniwch y rhif ff么n ar eich llythyr penderfyniad yn gyntaf.
Beth sy鈥檔 digwydd nesaf
Bydd y swyddfa fudd-daliadau a roddodd y penderfyniad budd-dal gwreiddiol i chi yn ei ailystyried.
Pan fyddant wedi ei ailystyried, 聽byddwch yn cael llythyr o鈥檙 enw 鈥榟ysbysiad ailystyriaeth orfodol鈥� yn dweud wrthych a ydynt wedi newid y penderfyniad.
Bydd yr hysbysiad ailystyriaeth orfodol yn esbonio鈥檙 rhesymau dros y penderfyniad hwnnw a鈥檙 dystiolaeth y seiliwyd ef arni.
4. Os ydych chi'n anghytuno 芒'r canlyniad
Gallwch apelio i鈥檙 Tribiwnlys Nawdd Cymdeithasol a Chynnal Plant os ydych chi鈥檔 credu bod y penderfyniad yn yr hysbysiad ailystyriaeth orfodol yn anghywir. Mae鈥檙 tribiwnlys wedi鈥檌 gefnogi gan Wasanaeth Llysoedd a Thribiwnlysoedd EF (GLlTEF) ac yn annibynnol o鈥檙 llywodraeth.
Bydd barnwr yn gwrando ar ddwy ochr y ddadl cyn gwneud penderfyniad
Fel arfer mae angen i chi apelio o fewn mis i ddyddiad eich hysbysiad ailystyriaeth orfodol.
Ni allwch apelio i鈥檙 Tribiwnlys Nawdd Cymdeithasol a Chynnal Plant hyd nes i chi gael eich hysbysiad ailystyriaeth orfodol.