Policy paper

Deddf Terfysgaeth (Diogelu Anheddau) 2025 鈥� Taflen Ffeithiau Gofynion Dyletswydd Uwch

Updated 22 April 2025

Mae鈥檙 daflen ffeithiau hon yn esbonio鈥檙 gofynion sy鈥檔 berthnasol i adeiladau ar ddyletswydd uwch a digwyddiadau cymwys o dan Ddeddf Terfysgaeth (Gwarchod Anheddau) 2025. [footnote 1] Cyfeirir at y rhain hefyd fel yr 鈥渉aen uwch鈥�.

Mae rhagor o wybodaeth am y safle neu鈥檙 digwyddiadau a allai fod yn yr haen uwch ar gael yn y daflen ffeithiau cwmpas (safleoedd) 补鈥檙 daflen ffeithiau cwmpas (digwyddiadau).

Fel y cafodd ei egluro yn y daflen ffeithiau gofynion dyletswydd safonol, mae鈥檙 gofyniad i gael gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd priodol yn berthnasol i bob safle cymwys yn ogystal 芒 digwyddiadau cymwys. Bydd y gweithdrefnau hyn yn helpu鈥檙 rhai sydd mewn cwmpas i baratoi ar gyfer camau i鈥檞 cymryd os bydd ymosodiad.

Oherwydd y nifer uwch o bobl sy鈥檔 bresennol mewn adeiladau a digwyddiadau yn yr haen uwch, mae effaith ymosodiad llwyddiannus yn debygol o fod yn fwy arwyddocaol ac felly mae鈥檔 ofynnol i bersonau cyfrifol hefyd gael mesurau diogelu cyhoeddus ar waith, i鈥檙 graddau y mae鈥檔 rhesymol ymarferol. Rhaid i鈥檙 mesurau hyn fod yn briodol i hyrwyddo鈥檙 amcanion o leihau bregusrwydd a lleihau鈥檙 risg o niwed corfforol, a thrwy hynny ddarparu gwell amddiffyniad rhag gweithredoedd terfysgaeth.

Y gofynion ar gyfer adeiladau a digwyddiadau yn yr haen uwch yw:

1. Hysbysiad

Rhaid i鈥檙 person sy鈥檔 gyfrifol am adeiladau dyletswydd uwch neu ddigwyddiadau cymwys hysbysu鈥檙 Awdurdod Diwydiant Diogelwch (SIA) pan fyddant yn dod yn gyfrifol am y safle neu ddigwyddiad. Rhaid iddyn nhw hefyd hysbysu鈥檙 SIA pan fyddant yn peidio 芒 bod yn gyfrifol.

Bydd y rheoliadau yn nodi鈥檙 amser gofynnol ar gyfer hysbysu鈥檙 SIA, a pha wybodaeth y mae鈥檔 rhaid ei darparu am y person cyfrifol 补鈥檙 safle neu鈥檙 digwyddiad.

2. Dynodi uwch unigolyn

Pan na fydd y person cyfrifol ar gyfer safle dyletswydd uwch neu ddigwyddiad cymwys yn unigolyn, rhaid iddyn nhw ddynodi uwch unigolyn. Rhaid i hyn fod yn rhywun sydd 芒 chyfrifoldeb am reoli materion y corff perthnasol yn ei gyfanrwydd, fel cyfarwyddwr neu bartner, yn hytrach na gweithiwr lefel is.

Prif swyddogaeth yr uwch unigolyn yw sicrhau bod y person cyfrifol (y corff) yn cydymffurfio 芒鈥檙 gofynion deddfwriaethol perthnasol, sy鈥檔 gwasanaethu amcan ehangach o ymgysylltu ag uwch reolwyr wrth wneud penderfyniadau sy鈥檔 ymwneud 芒 gofynion y Ddeddf hon. Does dim angen i鈥檙 uwch unigolyn gymryd cyfrifoldeb am gyflawni camau gweithredu er mwyn bodloni鈥檙 gofynion ond dylai fod 芒 chyfrifoldeb cyffredinol o fewn y corff sy鈥檔 berson cyfrifol.

Nid yw鈥檙 uwch unigolyn yn atebol am fethiant sefydliad i fodloni gofynion. Fodd bynnag, gall uwch swyddogion (gan gynnwys yr uwch unigolyn) fod yn agored i erlyniad o dan y Ddeddf os yw eu sefydliad yn cyflawni trosedd ac mae鈥檔 cael ei brofi bod y drosedd wedi鈥檌 gyflawni gyda鈥檜 cydsyniad, cyd-ddygiad neu wedi digwydd o ganlyniad i鈥檞 hesgeulustod.

Gweithdrefnau a mesurau diogelu鈥檙 cyhoedd

Gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd

Bydd yn ofynnol i鈥檙 person sy鈥檔 gyfrifol am anheddau (neu safleoedd) a digwyddiadau ar ddyletswydd uwch sicrhau bod gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd priodol ar waith yn y safle neu鈥檙 digwyddiad, cyn belled ag y mae鈥檔 rhesymol ymarferol.

Mae gweithdrefnau amddiffyn y cyhoedd yn weithdrefnau o fath a nodir yn y ddeddfwriaeth y gellir disgwyl iddynt leihau鈥檙 risg o niwed corfforol i unigolion pe bai gweithred o derfysgaeth yn digwydd yn y safle neu yn y cyffiniau. Maent yn weithdrefnau i鈥檞 dilyn gan bobl sy鈥檔 gweithio yn y safle neu鈥檙 digwyddiad lle bod yna amheuaeth fod gweithred derfysgol yn digwydd, neu ar fin digwydd, yn y safle, y digwyddiad, neu yn y cyffiniau.

Y pedwar math o weithdrefnau y mae鈥檔 rhaid eu rhoi ar waith, fel sy鈥檔 briodol a chyn belled ag y mae鈥檔 rhesymol ymarferol, yw:聽

骋飞补肠谩耻 Y broses o gael pobl yn ddiogel allan o鈥檙 safle neu鈥檙 digwyddiad.
Mewnwarchod Y broses o ddod 芒 phobl yn ddiogel i mewn, neu i rannau mwy diogel o鈥檙 adeilad neu鈥檙 digwyddiad.
Cloi i lawr Y broses o ddiogelu鈥檙 safle neu鈥檙 digwyddiad i atal unigolion i fynd i mewn neu allan o鈥檙 safle/digwyddiad, e.e. i gyfyngu neu atal ymosodwr drwy gloi drysau, cau caeadau neu ddefnyddio rhwystrau sydd ar gael.
Cyfathrebiad Y broses o rybuddio pobl ar y safle neu yn y digwyddiad o鈥檙 perygl, e.e. darparu cyfarwyddiadau i aros yn eu lle neu symud i ffwrdd o unrhyw berygl.

Wrth ystyried y gweithdrefnau sydd ar waith, bydd angen i鈥檙 person cyfrifol ystyried beth sy鈥檔 briodol ac yn rhesymol ymarferol ar gyfer eu safle neu ddigwyddiad. Bydd hyn yn cynnwys ystyried materion fel natur y safle neu鈥檙 digwyddiad 补鈥檙 adnoddau sydd ar gael. Nid yw鈥檙 Ddeddf yn ei gwneud hi鈥檔 ofynnol i gael newidiadau corfforol na phrynu offer at ddibenion cael y gweithdrefnau hyn ar waith. Mae鈥檙 gofyniad wedi鈥檌 gynllunio gyd补鈥檙 bwriad o fod yn syml i鈥檙 person cyfrifol ei ddilyn.

Fel rhan o sicrhau bod gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd ar waith, rhaid i bobl sy鈥檔 gweithio yn y safle neu鈥檙 digwyddiad fod yn ymwybodol o鈥檙 gweithdrefnau fel y gallan nhw fod yn barod i鈥檞 rhoi ar waith. Er enghraifft, ni fyddai鈥檔 ddigon cael gweithdrefn gwac谩u ar waith pe na bai unrhyw un sy鈥檔 gweithio yn y safle neu鈥檙 digwyddiad yn deall sut i鈥檞 dilyn.

Mesurau diogelu鈥檙 cyhoedd

Mae鈥檙 gofynion ar gyfer adeiladau dyletswydd uwch a digwyddiadau cymwys wedi鈥檜 cynllunio i sicrhau bod lliniariadau ar waith er mwyn cynnig mwy o amddiffyniad rhag gweithredoedd terfysgaeth. Cyflawnir hyn drwy鈥檙 gofyniad i gael mesurau diogelu cyhoeddus priodol o鈥檙 pedwar math a bennir yn y Ddeddf, cyn belled ag y mae鈥檔 rhesymol ymarferol.

Er mwyn bod yn briodol, dylai鈥檙 person cyfrifol sicrhau bod y mesurau diogelu鈥檙 cyhoedd y maen nhw鈥檔 eu rhoi ar waith wedi鈥檜 teilwra i鈥檙 safle neu鈥檙 digwyddiad penodol 补鈥檙 amcanion a nodir yn y gofyniad, sef:

1. Lleihau bregusrwydd y safle neu鈥檙 digwyddiad i weithredoedd terfysgaeth, a

2. Lleihau鈥檙 risg o niwed corfforol sydd yn cael ei achosi i unigolion pe bai gweithred o derfysgaeth yn digwydd yn y safle neu鈥檙 digwyddiad neu gerllaw.

Dylai penderfynu beth sy鈥檔 briodol ac yn ymarferol rhesymol ystyried sut mae鈥檙 sefydliad yn gweithredu yn y safle neu鈥檙 digwyddiad, eu hadnoddau a鈥檜 rheolaeth, 补鈥檙 mathau o ymosodiad terfysgol a allai ddigwydd yno. Dylid ystyried effaith yr holl fesurau gyda鈥檌 gilydd er mwyn ffurfio dealltwriaeth gywir o sut bydd gwendidau yn cael eu lleihau a lliniaru effaith ymosodiad terfysgol.聽聽聽

Bydd y mesurau sydd ar waith yn amrywio rhwng gwahanol fathau o adeiladau a digwyddiadau cymwys a gellir eu gweithredu drwy bobl (e.e. hyfforddiant), prosesau (e.e. polisi chwilio bagiau) neu fesurau corfforol (e.e. teledu cylch cyfyng).

Y pedwar math o fesurau yw:聽

  1. Mesurau mewn perthynas 芒 monitro鈥檙 safle neu鈥檙聽 digwyddiad, a鈥檜 cyffiniau:
    • Mae mesurau monitro yn canolbwyntio ar adnabod ac adrodd arwyddion o ymddygiad amheus ac eitemau a dangosyddion posibl eraill o ymosodiadau terfysgol. Gall enghreifftiau o fesurau o鈥檙 fath amrywio o gylchredeg deunydd codi ymwybyddiaeth i鈥檙 rhai sy鈥檔 gweithio yn y safle neu鈥檙 digwyddiad i deledu cylch cyfyng a systemau monitro eraill
  2. Mesurau mewn perthynas 芒 rheoli symudiad unigolion i mewn, allan o鈥檙 safle neu鈥檙 digwyddiad:
    • Mae mesurau symud yn canolbwyntio ar liniaru i amddiffyn aelodau o鈥檙 cyhoedd wrth iddyn nhw fynd i mewn, tra eu bod nhw tu mewn, ac wrth adael y safle neu鈥檙 digwyddiad. Gall enghreifftiau o fesurau o鈥檙 fath amrywio o brosesau ar gyfer arsylwi ymddygiad amheus ac eitemau wrth fynd i鈥檙 safle i chwilio a sgrinio unigolion a rhwystrau.
  3. Mesurau mewn perthynas 芒 diogelwch a diogelwch ffisegol y safle neu鈥檙 digwyddiad:
    • Mae mesurau diogelwch a diogelwch ffisegol yn canolbwyntio ar gryfhau adeiladau a digwyddiadau i liniaru effaith mathau penodol o ymosodiadau a / neu atal neu rwystro ymosodwyr. Gall enghreifftiau o fesurau o鈥檙 fath gynnwys parthau sefyll i ffwrdd (ardal ddynodedig i osod pellter rhwng un lleoliad 补鈥檙 llall), gwydr diogelwch a lliniaru cerbydau gelyniaethus (HVM).
  4. Mesurau mewn perthynas 芒 diogelwch gwybodaeth:
    • Mae hyn yn canolbwyntio ar ddeall sensitifrwydd gwybodaeth a allai helpu i gynllunio, paratoi neu weithredu gweithredoedd terfysgaeth, yn enwedig beth sy鈥檔 briodol i鈥檞 rannu, ble a phwy gyda nhw. Gall gynnwys gwybodaeth allweddol am y safle neu鈥檙 digwyddiad, amgylchedd gweithredu, dyluniad neu ddefnydd a allai ddatgelu gwendidau. Enghraifft o鈥檙 mesur hwn yw sicrhau bod gwybodaeth sensitif fel cynlluniau llawr yn cael ei gadw鈥檔 ddiogel, a bod mynediad wedi鈥檌 gyfyngu i unigolion perthnasol.

Bydd canllawiau yn cefnogi鈥檙 ddealltwriaeth o weithdrefnau a mesurau diogelu鈥檙 cyhoedd.

Priodol a rhesymol ymarferol

Rhesymol ymarferol yw鈥檙 cysyniad a geir mewn cyfundrefnau eraill, fel Diogelwch T芒n ac Iechyd a Diogelwch. Wrth benderfynu beth sy鈥檔 rhesymol ymarferol, bydd angen i鈥檙 person cyfrifol ystyried ei amgylchiadau penodol gan gynnwys natur y safle neu鈥檙 digwyddiad 补鈥檙 adnoddau sydd ar gael iddyn nhw.

Yn y pen draw, yr hyn sy鈥檔 briodol ac yn rhesymol ymarferol fydd yr ystyriaeth ym mhob un o鈥檙 adeiladau neu ddigwyddiadau unigol yn y cwmpas. Efallai na fydd y gweithdrefnau 补鈥檙 mesurau penodol sydd ar waith mewn un lleoliad yn briodol ac yn ymarferol rhesymol mewn lleoliad arall.

Er enghraifft, bydd gweithdrefnau a mesurau yn wahanol mewn sinema lle gellir disgwyl yn rhesymol na fydd mwy na 1,000 o bobl (gan gynnwys niferoedd staff) yn bresennol ar unrhyw adeg o鈥檙 rhai mewn stadiwm sy鈥檔 eistedd 20,000 o bobl.

Dylai gweithdrefnau a mesurau gael eu teilwra i amgylchiadau penodol y safle neu鈥檙 digwyddiad. Er enghraifft:

Gall theatr 芒 1,200 o seddi fynd ymlaen 芒鈥檙 gweithgareddau canlynol mewn perthynas 芒 gweithredu eu gweithdrefnau a鈥檜 mesurau diogelu cyhoeddus:

  • Datblygu a gweithredu cynlluniau ar gyfer gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd a sicrhau eu bod yn cael eu hymarfer yn rheolaidd
  • Sicrhau bod cyfnodau sefydlu a phrawf ar gyfer staff newydd yn cynnwys pecynnau hyfforddi ymwybyddiaeth i bawb sy鈥檔 gweithio yn y theatr mewn rolau sy鈥檔 ymwneud 芒 diogelwch, diogelwch a gwrthderfysgaeth
  • Datblygu polis茂au ar gyfer gwiriadau perimedr a mynediad yn ogystal 芒 rheoli ciwiau a gwiriadau tocynnau
  • Defnyddio systemau radio mewnol a ffonau teithiol ar gyfer cyfathrebu rhwng unigolion perthnasol sy鈥檔 gweithio yn y theatr
  • Cyflwyno gweithgareddau bwrdd interim a senarios cerdded drwodd sy鈥檔 cael eu cynllunio a鈥檜 harwain gan unigolion dynodedig
  • Cyflogi cymysgedd o staff drysau cyflogedig a dan gontract i amddiffyn ardaloedd mynediad ac allanfa yn ddigonol
  • Datblygu polis茂au ar gyfer eitemau amheus neu gyfyngedig gan gynnwys gwiriadau bagiau a storio
  • Cael teledu cylch cyfyng effeithiol gydag ystafell fonitro a rheoli wedi鈥檌 staffio鈥檔 ddigonol

Nid yw鈥檙 rhestr hon yn gynhwysfawr ac mae鈥檔 ddarostyngedig i newid dros amser.

Gweithdrefnau a mesurau effeithiol

Dylid cyfathrebu gweithdrefnau a mesurau i bawb sydd angen bod yn ymwybodol ohonyn nhw, h.y. y bobl sy鈥檔 gorfod eu gweithredu鈥檔 effeithiol mewn ymateb i ddigwyddiad a amheuir. Gall hyn gynnwys gweithwyr, gwirfoddolwyr a chontractwyr yn ogystal 芒鈥檙 rhai sy鈥檔 llogi safleoedd.

Bydd sut mae鈥檙 bobl hyn yn cael eu gwneud yn ymwybodol o鈥檙 gweithdrefnau 补鈥檙 mesurau sydd ar waith yn dibynnu ar amgylchiadau penodol y safle neu鈥檙 digwyddiad (gan gynnwys natur y defnydd 补鈥檙 mathau o bobl sy鈥檔 gweithio yno) 补鈥檙 adnoddau sydd ar gael. Er enghraifft, gall y person cyfrifol ei gwneud yn ofynnol i weithwyr perthnasol fynychu hyfforddiant addysgol.

Dogfennu cydymffurfiaeth

Rhaid i berson sy鈥檔 gyfrifol am adeilad dyletswydd uwch neu ddigwyddiad cymwys gofnodi鈥檙 wybodaeth ganlynol mewn dogfen wedi鈥檌 theilwra:

  • y gweithdrefnau diogelu鈥檙 cyhoedd sydd ar waith, a/neu a fydd yn cael eu rhoi ar waith;
  • y mesurau diogelu鈥檙 cyhoedd sydd ar waith, a/neu a fydd yn cael eu rhoi ar waith; a
  • rhesymu ynghylch sut mae鈥檙 gweithdrefnau 补鈥檙 mesurau amddiffyn cyhoeddus hynny yn lleihau鈥檙 gwendidau a/neu鈥檙 risg o niwed, pe bai ymosodiad terfysgol i ddigwydd.

Rhaid diweddaru鈥檙 ddogfen. Dylai ganolbwyntio ar gyfanrwydd y gweithdrefnau 补鈥檙 mesurau sydd ar waith a chynnwys y manylion angenrheidiol i alluogi鈥檙 SIA i wneud gwerthusiad cychwynnol o gydymffurfiaeth. Gallai hyn fod yn rhan o asesiad o bell neu gefnogi arolygiad ar y safle gall yr SIA ddatblygu dealltwriaeth glir o wendidau y safle neu鈥檙 digwyddiad i wahanol fathau o ymosodiad.

Dylid darparu鈥檙 ddogfen i鈥檙 SIA cyn gynted ag y bo鈥檔 rhesymol ymarferol ar 么l iddi gael ei pharatoi am y tro cyntaf ac o fewn 30 diwrnod i unrhyw adolygiad.

Footnotes

  1. Rhoddwyd Cydsyniad Brenhinol i鈥檙 Ddeddf ar 3 Ebrill ond nid yw鈥檙 gofynion hyn wedi鈥檜 dechrau eto. Mae hyn yn golygu nad ydyn nhw mewn grym eto ac felly does dim angen cydymffurfio 芒 nhw hyd nes eu bod yn dod i rym gan reoliadau.聽鈫�