Research and analysis

Na tha fuireach san R矛oghachd Aonaichte a鈥� ciallachadh dha Alba (Gaelic)

Updated 21 August 2014

Front page of booklet

1. R矛oghachd Aonaichte. 脌m ri teachd aonaichte.

Air 18 Sultain, th猫id iarraidh ort co-dh霉nadh m貌r a dh猫anamh mun 脿m ri teachd aig Alba: a bhith a鈥� fuireach san R矛oghachd Aonaichte no a f脿gail agus dhol na st脿ite air leth鈥� gu br脿th.

Tha Riaghaltas na B脿nrighe a鈥� creidsinn gu bheil iomadh adhbhar ann airson Alba a bhith a鈥� fuireach san R矛oghachd Aonaichte.

Family sitting round table.

Tha e an urra riutsa a thighinn gu co-dh霉nadh agus bu ch貌ir dhut an taghadh agad a dh猫anamh le e貌las air a h-uile f矛rinn bhuntainneach.

Tha an leabhran seo a鈥� toirt fiosrachadh cudromach mu dheidhinn nan c霉isean a bheir buaidh air Alba san 脿m ri teachd.

Ma tha thu airson barrachd e貌lais air an fhiosrachadh a gheibhear san leabhran seo, tha tuilleadh ghoireasan, fhoillseachain agus fhiosan aig www.gov.uk/youdecide2014

2. Le bhith a鈥� fuireach san R矛oghachd Aonaichte, f脿saidh na h-eaconamaidhean againn c貌mhla.

Workman with van

2.1 Tuilleadh ghn矛omhachasan is obraichean.

Tha ceangal aig m貌ran mh矛ltean de dh鈥� obraichean na h-Alba ri malairt leis a鈥� ch貌rr den R矛oghachd Aonaichte. Mar eisimpleir, tha taic ga cumail ri 200,000 obair an Alba le bancaireachd, 脿rachas is ionmhas, agus tha an gn矛omhachas fh猫in a鈥� meas gu bheil naoi 脿s gach deich luchd-ceannaich a鈥� fuireach anns a鈥� ch貌rr den RA.

2.2 Buannachdan iomlan an nota.

Mar ph脿irt den R矛oghachd Aonaichte, tha aon de na h-airgeadan as sine, as l脿idire agus as seasmhaiche san t-saoghal aig Alba, le taic bho 31 millean neach-p脿ighidh c矛se agus neart Banca Shasainn.

Cha bhiodh e comasach na h-ullachaidhean airgid a tha ann an-dr脿sta ath-chruthachadh thairis air d脿 st脿it eadar-dhealaichte.

Is e bhith a鈥� fuireach san RA an aon d貌igh air an not a th鈥� againn an-diugh a chumail.

2.3 Na comp脿irtichean malairt as dl霉ithe.

Tha coltas ann gun tig piseach air eaconomaidh na R矛oghachd Aonaichte nas luaithe na thig air d霉thaich sam bith eile san G7.

Leis gu bheil d脿 thrian de 脿s-bhathar na h-Alba a鈥� dol a Shasainn, don Chuimrigh agus a dh鈥� 脠irinn 鈥� barrachd na an c貌rr den t-saoghal le ch猫ile 鈥� chuireadh cr矛och eadar-n脿iseanta leis a鈥� ch貌rr den RA maille air f脿s aig a cheart 脿m 鈥檚 a tha an eaconamaidh againn a鈥� faighinn togail 脿s 霉r.

3. Le bhith a鈥� fuireach anns an R矛oghachd Aonaichte, tha an t-airgead agad s脿bhailte agus gheibh thu barrachd 脿s.

Couple unloading groceries

3.1 Eaconomaidh nas motha a bhios a鈥� cur d矛on oirnn uile.

Is e eaconomaidh na R矛oghachd Aonaichte an t-siathamh t猫 as motha san t-saoghal. Tha ar meud, ar neart agus ar n-iomadachd c貌mhla a鈥� leigeil dhuinn f脿s agus soirbheachadh c貌mhla, agus a鈥� cuideachadh le bhith a鈥� d矛on obraichean ann an amannan doirbhe.

Ann an 2008, mar eisimpleir, chaidh againn air taic a thoirt do bhancaichean na h-Alba luach c貌rr is a dh脿 uimhir de theachd a-steach n脿iseanta na h-Alba.

3.2 Cunntasan nas saoire.

Tha an seasamh ionmhasail aig an R矛oghachd Aonaichte a鈥� cuideachadh gus 矛rean r猫idh a chumail 矛osal. Tha sin a鈥� toirt iasadan agus morgaidsean nas saoire dhutsa agus dha do theaghlach.Agus leis gu bheil na cosgaisean an l霉ib tasgaidh ann an l矛onraidhean l霉tha is ath-nuadhachail na h-Alba air an co-roinn air feadh Bhreatainn, bhiodh cunntasan l霉tha san 脿m ri teachd dha teaghlaichean Albannach suas ri 拢189* na b鈥� 矛sle sa bhliadhna nam fuiricheadh Alba san RA.

**St貌r: Anailis na h-Alba: L霉th, Riaghaltas na B脿nrighe, C猫itean 2014

3.3 S脿bhalaidhean agus peinnseanan s脿bhailte.

Le Alba a bhith mar ph脿irt den R矛oghachd Aonaichte, tha na s脿bhalaidhean agad ann am banca no comann togail san RA air an d矛on le barantas de suas ri 拢85,000.

Agus tha Peinnseanan St脿ite nas t猫arainte leis gu bheil cosgaisean air an co-roinn eadar 31 millean neach-p脿ighidh c矛se air feadh na RA.

4. Le bhith a鈥� fuireach san R矛oghachd Aonaichte, tha e nas fhasa seirbheisean poblach na h-Alba a mhaoineachadh.

Pharmacist

4.1 Ionadan poblach air an co-roinn.

Tha Alba a鈥� faighinn buannachd bho ch貌rr is 200 ionad agus seirbheis san R矛oghachd Aonaichte, nam measg: am BBC, an Crannchur N脿iseanta, Oifis Cead-siubhail na B脿nrighe, Comhairlean Sgr霉daidh na RA, agus an DVLA.

Dh鈥� fheumadh Alba neo-eisimeileach ionadan poblach 霉ra a chruthachadh, rud a bhiodh ioma-fhillte agus cosgail.

4.2 C矛sean nas 矛sle, cosgais phoblach nas 脿irde.

Mar ph脿irt den R矛oghachd Aonaichte, tha ionmhasan na h-Alba nas l脿idire le c矛sean nas 矛sle agus cosgais phoblach nas 脿irde. *Source: Scotland analysis: Fiscal policy and sustainability, HM Government, May 2014

4.3 Barrachd taice do sheirbheisean poblach.

Mar ph脿irt den R矛oghachd Aonaichte, tha Alba a鈥� faighinn buannachd bho chosgais phoblach a tha timcheall air *10% nas 脿irde na 矛re na RA sa chumantas. Tha seo a鈥� cuideachadh le maoineachadh de sheirbheisean poblach deatamach leithid sl脿inte, foghlaim is c貌mhdhail.

5. Le bhith a fuireach anns an R矛oghachd Aonaichte, tha guth l脿idir aig Alba san t-saoghal.

Mother with baby

5.1 Guth buadhmhor ann an 脿iteachan cudromach.

Tha an R矛oghachd Aonaichte na pr矛omh bhall den UN agus an aon d霉thaich san t-saoghal a tha cuideachd na ball de NATO, an EU, an Co-fhlaitheis, an G7, an G8 agus an G20. Mar aon de 鈥榩r矛omh cheithir d霉thchannan鈥� an EU, tha an RA nas comasaiche air leas na h-Alba a dh矛on ann an raointean leithid 脿iteachais is iasgaich.

5.2 A鈥� d矛on ar daoine agus a鈥� meudachadh ar leas.

Fad linntean tha muinntir na h-Alba air a bhith an teis mheadhan feachdan armaichte na R矛oghachd Aonaichte, a tha gar cumail s脿bhailte aig an taigh agus thall thairis.

Faodaidh earbsa a bhith agad a thaobh cuideachadh bho c貌rr is 200 ambasaid agus consalachd air feadh an t-saoghail ma bhios tu ann an staing.

Tha an RA a鈥� cumail taic ri gn矛omhachasan Albannach air feadh an t-saoghail.

Tha seo a鈥� gabhail a-steach brosnachadh soirbheachail de 脿s-bhathar Albannach leithid uisge-bheatha.

5.3 Cuideachadh don fheadhainn as bochda san t-saoghal.

Is e an R矛oghachd Aonaichte an d脿rna tabhartaiche as motha san t-saoghal. Tha a鈥� bhuaidh 鈥檚 an ruigsinneachd coitcheann againn a鈥� ciallachadh gu bheil sinn a鈥� cuideachadh le cur 脿s dha f矛or bhochdainn, a鈥� s脿bhaladh beatha r猫 ch脿san a鈥� chinne-dhaonna agus a鈥� cur gu m貌r ri iomairtean s矛the eadar-n脿iseanta. Mar thoradh air M貌r-ghailleann Haiyan anns na h-Eileanan Filipineach, chuidich an RA millean neach le bhith a鈥� toirt seachad biadh, uisge, fasgadh agus leigheas s脿bhalaidh-bheatha.

6. Le bhith a鈥� fuireach san R矛oghachd Aonaichte, tha Alba nas l脿idire.

Workers in high vis

6.1 Gheibh sinn uile buannachd bho bhith c貌mhla.

C貌mhla, tha c貌rr is 60 millean neach agus faisg air 5 millean gn矛omhachas ann an ceithir d霉thchannan na R矛oghachd Aonaichte. Tha an comann m貌r seo a鈥� toirt seachad barrachd chothroman airson soirbheachais agus barrachd t猫arainteachd ionmhais.

6.2 Teaghlach soirbheachail de dh霉thchannan.

Fad c貌rr is 300 bliadhna, tha Alba air soirbheachadh mar ph脿irt den R矛oghachd Aonaichte. C貌mhla ri Sasainn, ris a鈥� Chuimrigh agus 脠irinn a Tuath, tha Alba air aon de na teaghlaichean d霉thcha as soirbheachaile san t-saoghal a chruthachadh.

6.3 P脿rlamaid l脿idir na h-Alba

Tha a P脿rlamaid fh猫in aig Alba mu thr脿th a tha a鈥� d猫anamh cho-dh霉naidhean mu dheidhinn ospadalan, sgoiltean, seirbheis a鈥� phoileis agus ch霉isean cudromach eile. Bhon ath-bhliadhna, bidh P脿rlamaid na h-Alba a鈥� faighinn fi霉 鈥檚 barrachd chumhachdan gus 矛rean c矛se a shuidheachadh agus co-dh霉nadh am bu ch貌ir no cuin a ghabhas i airgead air iasad.

Family in countryside

7. Is e co-dh霉nadh m貌r a tha seo.

Tha an reifreann air 18 Sultain a鈥� ciallachadh co-dh霉nadh m貌r a bheir buaidh air a h-uile rud: ciamar a bhios tu be貌 agus ag obair, d猫 an t-airgead a chleachdas tu, a鈥� ch矛s a ph脿igheas tu, na laghan ris an g猫ill thu agus an cead-siubhail a ghi霉laineas tu.

Tha Riaghaltas na RA am beachd gu bheil m貌ran a bharrachd againn ri chomp脿irteachadh 鈥檚 ri bhuannachadh ma dh鈥檉huiricheas sinn aonaichte.

Faigh tuilleadh fiosrachaidh aig: