Gwasanaeth rheithgor
Printable version
1. Sut mae gwasanaeth rheithgor yn gweithio
Os cewch w欧s rheithgor yn y post, rhaid i chi ymateb o fewn 7 diwrnod a chadarnhau a allwch chi fod yn bresennol.
Dewiswyd eich enw ar hap o鈥檙 gofrestr etholiadol.
Byddwch yn rhan o reithgor o 12 o bobl a fydd yn penderfynu ar ganlyniad treial troseddol.
Gallwch wylio . Mae yna .
Mae yna reolau gwahanol ar gyfer gwasanaeth rheithgor a .
Mae鈥檙 cyfarwyddyd hwn hefyd ar gael yn Saesneg (English).
Pa mor hir y mae gwasanaeth rheithgor yn para
Fel arfer, mae gwasanaeth rheithgor yn para hyd at 10 diwrnod gwaith.
Os yw鈥檙 treial yn debygol o bara mwy na 10 diwrnod, bydd staff y rheithgor yn rhoi gwybod i chi. Os yw鈥檙 treial yn fyrrach na 10 diwrnod, efallai y gofynnir i chi fod yn rheithiwr mewn treialon eraill.
Fel arfer bydd angen i chi fod yn y llys rhwng 10am a 5:30pm o ddydd Llun i ddydd Gwener, ond gall yr amseroedd amrywio.
Bydd angen i chi gyrraedd y llys yn gynharach ar eich diwrnod cyntaf. Edrychwch ar eich llythyr gw欧s i gael gwybod yr union amser.
Beth allwch ei hawlio
Ni fyddwch yn cael eich talu am wneud gwasanaeth rheithgor, ond gallwch hawlio rhywfaint o arian yn 么l os byddwch yn colli enillion. Gallwch hefyd hawlio rhai costau, er enghraifft teithio.
Darganfyddwch beth allwch chi ei hawlio:
2. Beth allwch ei hawlio os ydych yn weithiwr cyflogedig
Ni fyddwch yn cael eich talu am wasanaethu ar reithgor, ond gallwch hawlio rhywfaint o arian yn 么l os effeithir ar eich enillion. Am bob diwrnod rydych chi yn y llys, fel arfer gallwch hawlio:
- hyd at 拢64.95 i helpu i dalu am golli enillion a chost unrhyw ofal neu ofal plant y tu allan i鈥檆h trefniadau arferol
- 拢5.71 ar gyfer bwyd a diod
- cost teithio i鈥檙 llys ac o鈥檙 llys
Byddwch yn cael gwybod sut i hawlio treuliau ar 么l i鈥檆h gwasanaeth rheithgor ddod i ben.
Cymryd amser i ffwrdd o鈥檙 gwaith
Rhowch gopi o鈥檆h gw欧s rheithgor i鈥檆h cyflogwr.
Rhaid i鈥檆h cyflogwr ganiat谩u amser i ffwrdd o鈥檙 gwaith i chi ond gall ofyn ichi ohirio eich gwasanaeth rheithgor os bydd eich absenoldeb yn cael effaith fawr ar fusnes.
Problemau gyda鈥檆h cyflogwr
Os na chaniateir i chi gymryd amser i ffwrdd o鈥檙 gwaith i wasanaethu ar reithgor, gallwch wneud cwyn i dribiwnlys cyflogaeth.
Os cewch eich diswyddo oherwydd eich bod yn gwasanaethu ar reithgor, efallai y gallwch wneud hawliad am ddiswyddo annheg.
Cael eich talu yn ystod gwasanaeth rheithgor
Gall eich cyflogwr ddewis eich talu neu beidio eich talu yn ystod eich gwasanaeth rheithgor.
Os na fydd yn eich talu, gallwch wneud cais i鈥檙 llys am golli enillion.
Os ydych yn cael budd-daliadau neu gymorth ariannol
Dangoswch eich gw欧s rheithgor i鈥檆h swyddfa fudd-daliadau neu eich hyfforddwr gwaith cyn gynted ag y byddwch yn ei chael.
Byddwch yn dal i gael cymorth ariannol a budd-daliadau (fel Credyd Cynhwysol) am yr 8 wythnos gyntaf. Ar 么l hynny, bydd y llys yn rhoi ffurflen colli enillion i chi er mwyn ichi ei rhoi i鈥檆h swyddfa fudd-daliadau neu hyfforddwr gwaith.
Beth allwch ei hawlio
Mae yna gyfyngiad ar faint allwch chi ei hawlio am bob diwrnod rydych yn y llys.
Colli enillion, gofal plant a chostau gofal eraill
Mae faint y gallwch ei hawlio am golli enillion a chostau gofal yn dibynnu ar hyd eich gwasanaeth rheithgor a faint o oriau y byddwch chi鈥檔 eu treulio yn y llys bob diwrnod.
Am 10 diwrnod cyntaf y gwasanaeth rheithgor, gallwch hawlio hyd at:
- 拢64.95 y diwrnod os ydych yn treulio mwy na 4 awr yn y llys
- 拢32.47 y diwrnod os ydych yn treulio 4 awr neu lai yn y llys
Os yw eich gwasanaeth rheithgor yn para鈥檔 hirach na 10 diwrnod gwaith, mae鈥檙 swm y gallwch ei hawlio yn cynyddu. Byddwch yn gallu hawlio hyd at:
- 拢129.91 y diwrnod os ydych yn treulio mwy na 4 awr yn y llys
- 拢64.95 y diwrnod os ydych yn treulio 4 awr neu lai yn y llys
Costau teithio a pharcio
Mae鈥檙 swm y gallwch ei hawlio yn dibynnu ar sut rydych yn teithio i鈥檙 llys
| Sut rydych yn teithio i鈥檙 llys | Bydd y llys yn talu |
|---|---|
| Bws neu dr锚n danddaearol | Cost y tocyn |
| 罢谤锚苍 | Cost y tocyn (tocyn dwy ffordd safonol) |
| Beic | 9.6c y filltir |
| Beic modur | 31.4c y filltir |
| Car | 31.4c y filltir - gwiriwch a fydd y llys yn talu am gostau parcio |
| Car - gydag un rheithiwr arall fel teithiwr | 4.2c y filltir |
| Car - ar gyfer pob teithiwr ychwanegol | 3.2c y filltir |
| Tacsi | Y pris 鈥� gofynnwch am ganiat芒d gan y llys cyn defnyddio tacsi |
Bwyd a diod
Mae faint y gallwch ei hawlio yn dibynnu ar faint o oriau rydych chi鈥檔 eu treulio yn y llys bob diwrnod.
| Amser a dreulir bob diwrnod: | Bydd y llys yn talu hyd at |
|---|---|
| Hyd at ac yn cynnwys 10 awr y diwrnod | 拢5.71 y diwrnod |
| Dros 10 awr y diwrnod | 拢12.17 y diwrnod |
Amcangyfrifwch eich treuliau
Gallwch .
3. Beth allwch ei hawlio os ydych yn hunangyflogedig
Ni fyddwch yn cael eich talu am wasanaeth rheithgor, ond fe allwch hawlio peth o鈥檙 arian yn 么l os cafodd eich enillion eu heffeithio. Am bob diwrnod fyddwch chi鈥檔 y llys, fel arfer gallwch hawlio:
- hyd at 拢64.95 i helpu tuag at dalu am enillion a gollwyd a鈥檙 gost o unrhyw ofal neu ofal plant y tu allan i鈥檆h trefniadau arferol
- 拢5.71 ar gyfer bwyd a diod
- y gost o deithio i鈥檙 llys ac yn 么l
Byddwch yn cael gwybod sut i hawlio treuliau ar 么l i鈥檆h gwasanaeth rheithgor ddod i ben.
Gallwch ofyn am gael gohirio eich gwasanaeth rheithgor os na allwch wasanaethu ar reithgor ar y dyddiadau yn eich llythyr g诺ys.
Os ydych yn cael budd-daliadau neu gymorth ariannol
Dangoswch eich g诺ys i鈥檆h swyddfa budd-daliadau neu鈥檆h hyfforddwr gwaith cyn gynted 芒鈥檆h bod yn ei gael.
Byddwch yn parhau i gael cymorth ariannol a budd-daliadau (fel Credyd Cynhwysol) am yr 8 wythnos cyntaf. Wedi hynny, bydd y llys yn rhoi ffurflen colli enillion i chi i鈥檞 rhoi i鈥檆h swyddfa budd-daliadau neu hyfforddwr gwaith.
Beth allwch ei hawlio
Mae yna gyfyngiad ar faint allwch chi ei hawlio am bob diwrnod rydych yn y llys.
Enillion a gollwyd, gofal plant a chostau gofal eraill
Mae faint allwch chi ei hawlio i gymryd lle enillion a gollwyd a chostau gofal yn dibynnu ar hyd eich gwasanaeth rheithgor a faint o oriau fyddwch chi鈥檔 eu treulio yn y llys bob diwrnod.
Am 10 diwrnod cyntaf y gwasanaeth rheithgor, gallwch hawlio hyd at:
- 拢64.95 y dydd os ydych yn treulio mwy na 4 awr yn y llys
- 拢32.47 y dydd os ydych yn treulio 4 awr neu lai yn y llys
Os bydd eich gwasanaeth rheithgor yn parhau am fwy na 10 diwrnod gwaith, bydd faint allwch chi ei hawlio yn cynyddu. Byddwch yn gallu hawlio hyd at:
- 拢129.91 y dydd os ydych yn treulio mwy na 4 awr yn y llys
- 拢64.95 y dydd os ydych yn treulio 4 awr neu lai yn y llys
Costau teithio a pharcio
Bydd faint allwch chi ei hawlio yn dibynnu ar sut fyddwch chi鈥檔 teithio i鈥檙 llys.
| Sut fyddwch chi鈥檔 teithio i鈥檙 llys | Bydd y llys yn talu |
|---|---|
| Bws neu dr锚n danddaearol | Cost y tocyn |
| 罢谤锚苍 | Cost y tocyn (pris dosbarth safonol dwyffordd) |
| Beic | 9.6c y filltir |
| Beic modur | 31.4c y filltir |
| Car | 31.4c y filltir 鈥� gwiriwch a fydd y llys yn talu am gostau parcio |
| Car - gydag un rheithiwr arall fel teithiwr | 4.2c y filltir |
| Car 鈥� ar gyfer pob teithiwr ychwanegol | 3.2c y filltir |
| Tacsi | Y pris 鈥� gofynnwch i鈥檙 llys am ganiat芒d cyn defnyddio tacsi |
Bwyd a diod
Bydd faint allwch chi ei hawlio yn dibynnu ar faint o oriau fyddwch chi鈥檔 ei dreulio yn y llys bob dydd.
| Amser a dreulir bob dydd | Bydd y llys yn talu hyd at |
|---|---|
| Hyd at ac yn cynnwys 10 awr y dydd | 拢5.71 y dydd |
| Dros 10 awr y dydd | 拢12.17 y dydd |
Amcangyfrif eich costau
Gallwch .
4. Beth allwch ei hawlio os nad ydych yn gweithio
Ni fyddwch yn cael eich talu am wasanaethu ar reithgor, ond gallwch hawlio rhywfaint o arian yn 么l os effeithir ar eich enillion. Am bob diwrnod rydych chi yn y llys, fel arfer gallwch hawlio:
- hyd at 拢64.95 i helpu i dalu am golli enillion a chost unrhyw ofal neu ofal plant y tu allan i鈥檆h trefniadau arferol
- 拢5.71 ar gyfer bwyd a diod
- cost teithio i鈥檙 llys ac o鈥檙 llys
Byddwch yn cael gwybod sut i hawlio treuliau ar 么l i鈥檆h gwasanaeth rheithgor ddod i ben.
Gallwch ofyn am gael gohirio eich gwasanaeth rheithgor os na allwch wasanaethu ar reithgor ar y dyddiadau yn eich llythyr gw欧s.
Os ydych yn cael budd-daliadau neu gymorth ariannol
Dangoswch eich gw欧s rheithgor i鈥檆h swyddfa fudd-daliadau neu eich hyfforddwr gwaith cyn gynted ag y byddwch yn ei chael.
Byddwch yn dal i gael cymorth ariannol a budd-daliadau (fel Credyd Cynhwysol) am yr 8 wythnos gyntaf. Ar 么l hynny, bydd y llys yn rhoi ffurflen colli enillion i chi er mwyn ichi ei rhoi i鈥檆h swyddfa fudd-daliadau neu hyfforddwr gwaith.
Beth allwch ei hawlio
Mae yna gyfyngiad ar faint allwch chi ei hawlio am bob diwrnod rydych yn y llys.
Costau gofal plant a chostau gofal eraill os nad ydych yn gweithio
Mae faint y gallwch ei hawlio ar gyfer costau gofal yn dibynnu ar hyd eich gwasanaeth rheithgor a faint o oriau y byddwch chi鈥檔 eu treulio yn y llys bob diwrnod.
Am 10 diwrnod cyntaf y gwasanaeth rheithgor, gallwch hawlio hyd at:
- 拢64.95 y diwrnod os ydych yn treulio mwy na 4 awr yn y llys
- 拢32.47 y diwrnod os ydych yn treulio 4 awr neu lai yn y llys
Os yw eich gwasanaeth rheithgor yn para鈥檔 hirach na 10 diwrnod gwaith, mae鈥檙 swm y gallwch ei hawlio yn cynyddu. Byddwch yn gallu hawlio hyd at:
- 拢129.91 y diwrnod os ydych yn treulio mwy na 4 awr yn y llys
- 拢64.95 y diwrnod os ydych yn treulio 4 awr neu lai yn y llys
Costau teithio a pharcio
Mae鈥檙 swm y gallwch ei hawlio yn dibynnu ar sut rydych yn teithio i鈥檙 llys.
| Sut rydych yn teithio i鈥檙 llys | Bydd y llys yn talu |
|---|---|
| Bws neu dr锚n danddaearol | Cost y tocyn |
| 罢谤锚苍 | Cost y tocyn (tocyn dwy ffordd safonol) |
| Beic | 9.6c y filltir |
| Beic modur | 31.4c y filltir |
| Car | 31.4c y filltir - gwiriwch a fydd y llys yn talu am gostau parcio |
| Car 鈥� gydag un rheithiwr arall fel teithiwr | 4.2c y filltir |
| Car - ar gyfer pob teithiwr ychwanegol | 3.2c y filltir |
| Tacsi | Y pris 鈥� gofynnwch am ganiat芒d gan y llys cyn defnyddio tacsi |
Bwyd a diod
Mae faint y gallwch ei hawlio yn dibynnu ar faint o oriau rydych chi鈥檔 eu treulio yn y llys bob diwrnod.
| Amser a dreulir bob diwrnod | Bydd y llys yn talu hyd at |
|---|---|
| Hyd at ac yn cynnwys 10 awr y diwrnod | 拢5.71 y diwrnod |
| Dros 10 awr y diwrnod | 拢12.17 y diwrnod |
Amcangyfrifwch eich treuliau
Gallwch .
5. Gofyn am gael newid y dyddiad neu gael eich esgusodi
Os na allwch wneud gwasanaeth rheithgor ar y dyddiadau yn eich llythyr gw欧s, gallwch ofyn am newid y dyddiad neu gael eich esgusodi.
Gofyn am newid dyddiad eich gwasanaeth rheithgor
Efallai y byddwch yn gallu newid dyddiad eich gwasanaeth rheithgor i ddyddiad arall o fewn y 12 mis nesaf. Bydd angen rheswm da arnoch chi, er enghraifft:
- rydych yn cael llawdriniaeth
- rydych chi鈥檔 sefyll arholiad
- ni fydd eich cyflogwr yn rhoi amser i ffwrdd o鈥檙 gwaith ichi
- rydych wedi trefnu gwyliau
- rydych chi鈥檔 rhiant newydd
Dim ond unwaith y gallwch ofyn am newid y dyddiad.
I newid y dyddiad, dylech ymateb i鈥檆h gw欧s rheithgor gan esbonio鈥檆h rhesymau yn fanwl. Pan fyddwch yn ateb gallwch awgrymu 3 dyddiad posibl yn y 12 mis nesaf sy鈥檔 gyfleus i chi.
Gofyn am gael eich esgusodi o wasanaeth rheithgor
Os nad yw鈥檔 bosibl i chi wneud gwasanaeth rheithgor yn ystod y 12 mis nesaf, gallwch ofyn am gael eich esgusodi. Dim ond mewn amgylchiadau eithriadol y caniateir i chi wneud hyn, er enghraifft:
- mae gennych salwch neu anabledd difrifol sy鈥檔 eich atal rhag gwneud gwasanaeth rheithgor
- rydych yn ofalwr llawn amser i rywun sydd 芒 salwch neu anabledd
- rydych yn rhiant newydd ac ni fyddwch yn gallu gwasanaethu ar unrhyw adeg arall yn ystod y 12 mis nesaf
Gallwch hefyd ofyn am gael eich esgusodi rhag gwasanaethu ar reithgor os ydych chi wedi gwneud hynny yn ystod y 2 flynedd ddiwethaf.
Os na fyddwch chi鈥檔 gwneud gwasanaeth rheithgor y tro hwn, fe allech chi gael gw欧s arall yn y dyfodol.
I ofyn am gael eich esgusodi, dylech ymateb i鈥檆h gw欧s rheithgor gan esbonio鈥檆h rhesymau yn fanwl. Efallai y bydd angen i chi roi tystiolaeth, er enghraifft, os ydych chi鈥檔 s芒l, efallai y gofynnir am lythyr gan eich meddyg.
Os caiff eich cais ei wrthod, gallwch ofyn am newid dyddiad eich gwasanaeth rheithgor.
Os ydych yn anghytuno 芒鈥檙 penderfyniad
Gallwch apelio os gwrthodir eich cais i newid dyddiad eich gwasanaeth rheithgor neu gael ei esgusodi. Ysgrifennwch at y Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor, gan nodi:
- pam rydych chi鈥檔 anghytuno 芒鈥檙 penderfyniad
- eich rhif rheithiwr (mae hwn ar eich llythyr gw欧s)
- eich enw a鈥檆h cyfeiriad
- eich dyddiad geni
- enw a chyfeiriad y llys yr ydych wedi cael eich gwysio iddo
- dyddiadau eich gwasanaeth rheithgor
Pennaeth y Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor
Gwasanaeth Llysoedd a Thribiwnlysoedd EF
Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor
Phoenix House
Bradford
BD3 7BH
Cael help
Cysylltwch 芒鈥檙 Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor os oes gennych gwestiynau am wasanaeth rheithgor.
Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor
ymholiadaucymraeg@justice.gov.uk
Rhif ff么n i siaradwyr Cymraeg: 0300 303 5173
Dydd Llun i ddydd Iau, 9am i 5pm
Dydd Gwener, 9am i 4.30pm
Gwybodaeth am gost galwadau
6. Gofyn am addasiadau rhesymol
Os oes gennych anabledd neu gyflwr iechyd corfforol neu feddyliol, gall y llysoedd wneud addasiadau rhesymol i鈥檆h helpu pan fyddwch yn gwasanaethu ar reithgor.
Gall addasiadau gynnwys:
- rampiau
- mynediad i doiledau hygyrch
- dolen clyw
- canllawiau mewn fformatau amgen, fel print bras, sain neu braille
- Cyfieithydd Iaith Arwyddion Prydain (BSL)
Gofynnwch am y cymorth y bydd ei angen arnoch pan fyddwch yn ymateb i鈥檆h gw欧s rheithgor
Os hoffech drafod eich anghenion neu drefnu ymweliad 芒鈥檙 llys, gallwch gysylltu 芒鈥檙 Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor hyd at wythnos cyn i鈥檆h gwasanaeth rheithgor ddechrau.
E-bost: ymholiadaucymraeg@justice.gov.uk
Rhif ff么n i siaradwyr Cymraeg: 0300 303 5173
Dydd Llun i ddydd Iau, 9am i 5pm
Dydd Gwener, 9am i 4.30pm
Gwybodaeth am gost galwadau
Os bydd eich gwasanaeth rheithgor yn dechrau mewn llai nag wythnos, dylech gysylltu 芒鈥檙 llys i drafod addasiadau.
Os ydych chi eisoes yn y llys er mwyn gwasanaethu ar reithgor a bod arnoch angen addasiadau, siaradwch 芒鈥檙 swyddog rheithgor.
7. Ymateb i'r w欧s
Mae鈥檔 rhaid i chi ymateb i鈥檆h gw欧s rheithgor o fewn 7 diwrnod o鈥檌 chael.
Gallwch naill ai:
- ymateb i鈥檙 w欧s rheithgor ar-lein
- llenwi a dychwelwch y ffurflen drwy鈥檙 post
Gallwch gael dirwy o hyd at 拢1,000 os na fyddwch yn dychwelyd y ffurflen neu鈥檔 dod i鈥檙 llys i wasanaethu ar y rheithgor.
Ar 么l i chi ymateb
Bydd y Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor yn anfon llythyr atoch i gadarnhau manylion eich gwasanaeth rheithgor, gan gynnwys pryd a ble y bydd yn digwydd.
Os gwnaethoch ofyn am newid y dyddiad neu gael eich esgusodi, bydd y llythyr yn egluro a dderbyniwyd eich cais.
Bydd angen i chi ddod 芒鈥檆h gw欧s neu eich llythyr cadarnhau i鈥檙 llys gyda chi ar ddiwrnod cyntaf eich gwasanaeth rheithgor.
Cael help
Cysylltwch 芒鈥檙 Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor os oes gennych gwestiynau am wasanaeth rheithgor neu am benderfyniad.
Efallai y bydd y Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor yn gallu newid lleoliad eich gwasanaeth rheithgor os ydych wedi cael eich galw i lys ymhell o ble rydych chi鈥檔 byw. Er enghraifft, os ydych chi wedi symud t欧 yn ddiweddar neu os ydych chi yn y brifysgol a鈥檆h bod chi wedi cael eich galw i lys ger eich cartref teuluol.
Swyddfa Ganolog Gwysio Rheithgor
E-bost: ymholiadaucymraeg@justice.gov.uk
Rhif ff么n i siaradwyr Cymraeg: 0300 303 5173
Dydd Llun i ddydd Iau, 9am i 5pm
Dydd Gwener, 9am i 4.30pm
Gwybodaeth am gost galwadau
- os ydych angen cyfarwyddiadau ar sut i gyrraedd y llys
- os oes gennych gwestiwn am hawlio treuliau
8. Mynd i'r llys fel rheithiwr
Ar eich diwrnod cyntaf, dylech ddod 芒鈥檙 canlynol efo chi:
- eich ffurflen w欧s rheithgor neu lythyr yn cadarnhau eich gwasanaeth rheithgor
- dogfen i brofi pwy ydych, fel eich pasbort, trwydded yrru gyda llun neu ddogfennau gan y Swyddfa Gartref sy鈥檔 dangos eich statws mewnfudo yn y DU
Os nad oes gennych ddogfen felly, gallwch ddod ag unrhyw 2 ddogfen o blith y canlynol:
- eich tystysgrif geni
- eich cerdyn credyd gyda 3 cyfriflen a phrawf o鈥檆h llofnod
- eich llyfr siec a鈥檆h cerdyn banc gyda 3 cyfriflen banc a phrawf o鈥檆h llofnod
- 3 bil cyfleustodau yn dangos eich enw a鈥檆h cyfeiriad
Gliniaduron, tabledi a ffonau symudol
Gallwch ddod 芒 ff么n symudol, tabled neu liniadur i mewn i adeilad y llys a鈥檌 ddefnyddio yn ardal ymgynnull y rheithgor.
Ni allwch fynd 芒 ff么n, gliniadur na thabled i鈥檙 ystafell drafod. Mae gan bob llys loceri neu rywle y gallwch chi storio鈥檆h eitemau personol yn ddiogel.
Mae Wi-Fi am ddim yn y rhan fwyaf o lysoedd.
Beth i鈥檞 wisgo
Nid oes cod gwisg caeth a gallwch wisgo鈥檙 dillad rydych chi鈥檔 gyffyrddus ynddynt, fel j卯ns a chrys-t.
Ni allwch wisgo:
- dillad anffurfiol iawn, fel dillad glan m么r
- unrhyw beth ar eich pen, oddieithr am resymau crefyddol
Beth fydd yn digwydd pan fyddwch yn cyrraedd y llys
Caniatewch amser ychwanegol i fynd trwy鈥檙 drefn ddiogelwch yn y llys
Bydd staff y llys yn dangos i chi ble mae ardal ymgynnull y rheithgor a bydd rheolwr y rheithgor yn:
- rhoi eglurhad ichi yngl欧n 芒 gwasanaeth rheithgor
- egluro eich cyfrifoldebau
- dweud wrthych pa dreuliau y gallwch eu hawlio a sut i鈥檞 hawlio
9. Trafod y treial
Peidiwch 芒 thrafod y treial gydag unrhyw un nes y bydd wedi gorffen, ac eithrio gydag aelodau eraill y rheithgor yn yr ystafell drafod.
Ar 么l y treial, ni ddylech siarad am yr hyn a ddigwyddodd yn yr ystafell drafod, hyd yn oed gydag aelodau鈥檙 teulu. Gallwch siarad am yr hyn a ddigwyddodd yn y llys.
Peidiwch 芒 rhoi sylwadau am y treial ar wefannau cyfryngau cymdeithasol, hyd yn oed ar 么l i鈥檙 treial ddod i ben. Mae hyn yn ddirmyg llys a gallwch gael dirwy neu eich anfon i鈥檙 carchar.
Os bydd rhywun yn dod atoch i geisio siarad am y treial
Dywedwch wrth swyddog llys os bydd rhywun yn cysylltu 芒 chi yngl欧n 芒鈥檙 achos. Os daw rhywun atoch i geisio siarad am y treial y tu allan i鈥檙 llys, dywedwch wrth swyddog heddlu.
Os bydd y treial yn peri gofid ichi
Efallai y bydd y treial yn peri gofid i chi ac y byddwch eisiau siarad 芒 rhywun yn breifat. Siaradwch 芒 staff y llys - byddant yn rhoi cyngor i chi.
Am gymorth emosiynol, siaradwch 芒鈥檆h meddyg teulu i gael gwybod pa gymorth sydd ar gael. Gallwch hefyd gysylltu 芒鈥檙 - er na allant roi cyngor.
10. Sut i hawlio treuliau
Gwnewch gais am dreuliau ar ddiwedd eich gwasanaeth rheithgor - a dim mwy na 12 mis ar 么l i鈥檆h gwasanaeth rheithgor ddechrau.
Fel arfer byddwch yn cael eich talu o fewn 7 i 10 diwrnod gwaith ar 么l ichi gyflwyno鈥檆h ffurflen.
Efallai y bydd y llys yn gallu talu eich treuliau yn ystod y treial os yw鈥檔 debygol o bara am amser hir neu os ydych yn wynebu caledi ariannol. Gofynnwch i staff y rheithgor am fwy o wybodaeth.
Costau bwyd, diod a theithio
Llenwch y ffurflen gais a gawsoch ar ddechrau eich gwasanaeth rheithgor. Dychwelwch hi i鈥檙 llys gyda鈥檙 derbynebau perthnasol.
Colli enillion
Mae鈥檙 hyn sydd angen i chi ei wneud yn dibynnu ar pa un a ydych yn gyflogedig neu鈥檔 hunangyflogedig.
Os ydych chi鈥檔 weithiwr cyflogedig
Mae angen i鈥檆h cyflogwr lenwi ffurflen golli enillion os yw wedi dweud wrthych nad yw鈥檔 mynd i鈥檆h talu yn ystod y gwasanaeth rheithgor. Dewch 芒鈥檙 ffurflen i鈥檙 llys ar ddiwrnod cyntaf eich gwasanaeth rheithgor.
Os ydych yn hunangyflogedig
Llenwch ffurflen golli enillion ar gyfer gweithwyr hunangyflogedig. Bydd angen i chi gynnwys tystiolaeth o enillion a gollwyd, fel eich ffurflen dreth ddiweddaraf.
Costau gofal a gofal plant
Mae angen i chi a鈥檙 gofalwr lenwi鈥檙 ffurflen dreuliau gofal i hawlio costau y tu allan i鈥檆h trefniadau gofal arferol.
Os ydych chi鈥檔 defnyddio gwarchodwr plant cofrestredig, mae angen i鈥檙 gwarchodwr ysgrifennu ei rif Ofsted ar y ffurflen. Os yw aelod o鈥檙 teulu neu ffrind yn gofalu am eich plant, rhaid iddynt ysgrifennu llythyr yn dweud faint o oriau y maent wedi gofalu am eich plentyn.
Dewch 芒 thystysgrif geni neu basbort eich plentyn i鈥檙 llys yn ystod eich gwasanaeth neu atodwch gopi at y ffurflen hawlio.
Dychwelwch y ffurflen i鈥檙 llys gyda thystiolaeth o gost y gofal, er enghraifft anfonebau neu dderbynebau.
Cwestiynau am dreuliau
Cysylltwch 芒鈥檙 llys lle gwnaethoch eich gwasanaeth rheithgor os oes gennych gwestiynau am dreuliau.