Amcangyfrif gwerth yr yst芒d

Amcangyfrif gwerth yr yst芒d

Bydd angen amcangyfrif arnoch o werth yr yst芒d (arian, eiddo a meddiannau鈥檙 ymadawedig) er mwyn canfod a oes Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu.

Fel arfer, does dim Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu os yw鈥檙 naill neu鈥檙 llall yn berthnasol:

  • mae gwerth yr yst芒d o dan y trothwy, sef 拢325,000

  • rydych yn gadael popeth sydd uwchben y trothwy o 拢325,000 i鈥檆h priod, partner sifil, elusen, neu glwb chwaraeon amatur cymunedol

Os mai gweddw oedd y person a fu farw, neu os yw鈥檔 rhoi ei gartref i ffwrdd i鈥檞 blant, gall y trothwy treth fod yn uwch.

Cyfrifo鈥檆h amcangyfrif

Bydd angen i chi amcangyfrif cyfanswm gwerth yr yst芒d. Mae hyn yn cynnwys:

Bydd eich amcangyfrif yn eich helpu i wirio a yw gwerth yr yst芒d yn fwy na鈥檙 trothwy. Os yw鈥檔 fwy na鈥檙 trothwy, bydd angen i chi ddarparu prisiadau ar gyfer yr asedion i weld faint o Dreth Etifeddiaeth sy鈥檔 ddyledus.

Gallwch gyfrifo鈥檙 amcangyfrif eich hun, neu gallwch ddefnyddio鈥檙 gwiriwr Treth Etifeddiant.

Gwirio a oes angen i chi dalu Treth Etifeddiant

Bydd yr offeryn hwn yn gwneud y canlynol:

  • rhoi amcangyfrif i chi o werth yr yst芒d

  • eich helpu i benderfynu a oes unrhyw Dreth Etifeddiant yn debygol o fod yn ddyledus ai peidio

Ni fydd yr offeryn hwn yn gwneud y canlynol:

  • cyfrifo swm y Dreth Etifeddiant sy鈥檔 ddyledus

  • rhoi gwybod i CThEF am werth terfynol yr yst芒d

Gallwch gadw ac argraffu eich canlyniadau unwaith i chi ateb yr holl gwestiynau.

Cyn i chi ddechrau, bydd angen yr wybodaeth ganlynol arnoch:

  • manylion asedion y person, gan gynnwys asedion ar y cyd

  • manylion unrhyw roddion a wnaeth

Prisio鈥檙 asedion

Dechreuwch drwy restru asedion y person 鈥� y pethau yr oedd yn berchen arnynt ac oedd 芒 gwerth ariannol. Yna, cyfrifwch neu amcangyfrifwch werth pob un ar y dyddiad y bu farw鈥檙 person.

Gallai鈥檙 rhain gynnwys:

  • ei gartref

  • unrhyw eiddo arall, adeiladau eraill neu dir arall

  • arian mewn banciau, cymdeithasau adeiladu neu gyfrifon ISA, neu arian parod yn ei gartref

  • stociau a chyfranddaliadau

  • eitemau i鈥檙 t欧 ac eitemau personol, gan gynnwys hynafolion, nwyddau trydanol, dodrefn, gemwaith, paentiadau a chasgliadau o stampiau

  • ceir, carafannau neu gychod

  • asedion tramor, megis eiddo tramor

  • arian sy鈥檔 ddyledus iddo 鈥� er enghraifft, cyflogau neu ad-daliadau o filiau鈥檙 cartref

  • taliadau pan fu farw鈥檙 person 鈥� er enghraifft, yswiriant bywyd neu gyfandaliad 鈥榖uddiant marwolaeth鈥� o bensiwn

Dylech gynnwys pob ased yn eich amcangyfrif. Mae hyn yn cynnwys unrhyw asedion oedd wedi鈥檜 gadael i briod neu bartner sifil y person, neu i elusen 鈥� ni fyddwch yn talu treth ar yr asedion hyn.

Am bethau fel cyfrifon banc, cyfrifon ISA a phensiynau, dylech gysylltu 芒鈥檙 sefydliad perthnasol er mwyn cael ffigur manwl gywir.

Ar gyfer eitemau fel ceir, gemwaith a phaentiadau, cyfrifwch faint y byddech wedi鈥檌 gael pe byddech wedi鈥檜 gwerthu. Gallwch chwilio am eitemau tebyg ar farchnadoedd ar-lein i wneud hyn.

Prisio asedion ar y cyd

Mae angen i chi ganfod pa asedion yr oedd y person yn berchen arnynt ar y cyd 芒 rhywun arall, a sut y perchenogwyd yr asedion hynny.

Mae鈥檙 rheolau ar gyfer prisio asedion ar y cyd, megis eiddo, gemwaith neu baentiadau, yn amrywio yn dibynnu a oedd y bobl dan sylw yn berchen arnynt fel:

  • 鈥榗yd-denantiaid鈥� (鈥榗ydberchnogion鈥� yn yr Alban)

  • 鈥榯enantiaid cydradd鈥� (鈥榩erchnogion cydradd鈥� yn yr Alban)

Cyd-denantiaid

Mae cyd-denantiaid yn trosglwyddo unrhyw asedion, megis tir neu eiddo, yn awtomatig i鈥檙 perchnogion eraill os bydd un ohonynt yn marw.

Os perchenogwyd yr ased, megis tir neu eiddo, fel cyd-denant gyda phriod neu bartner sifil y person, rhannwch werth yr ased 芒 2.

Os perchenogwyd y tir neu鈥檙 eiddo gyda chyd-denantiaid eraill, er enghraifft ffrindiau, brodyr neu chwiorydd, gwnewch y naill a鈥檙 llall o鈥檙 canlynol:

  • rhannu鈥檙 gwerth 芒 nifer y perchnogion

  • didynnu 10% oddi wrth gyfran y person a fu farw

Enghraifft

Roedd yr ymadawedig yn berchen ar eiddo fel cyd-denant gyda 3 o bobl eraill. Gwerth yr eiddo yw 拢200,000 ar y dyddiad y bu farw, sy鈥檔 rhoi cyfran o 拢50,000 iddo (拢200,000 wedi鈥檜 rhannu 芒 4).

Ar 么l didynnu 10% (拢5,000) oddi wrth gyfran 拢50,000 yr ymadawedig, y gwerth terfynol yw 拢45,000 (拢50,000 - 拢5,000 = 拢45,000).

Yn yr Alban, os perchenogwyd tir neu eiddo ar y cyd 芒 phobl eraill (ac eithrio priod neu bartner sifil), didynnwch 拢4,000 oddi wrth werth yr ased cyfan cyn cyfrifo cyfran yr ymadawedig.

Enghraifft

Roedd yr ymadawedig yn berchen ar eiddo yn yr Alban fel cydberchennog gyda 3 o bobl eraill. Gwerth yr eiddo yw 拢200,000 ar y dyddiad y bu farw.

Ar 么l i 拢4,000 gael eu didynnu oddi wrth gyfanswm gwerth yr eiddo, mae 拢196,000 yn weddill (拢200,000 - 拢4,000).

Ar 么l rhannu hyn 芒 nifer y perchnogion, cyfran yr ymadawedig o鈥檙 eiddo yw 拢49,000 (拢196,000 wedi鈥檜 rhannu 芒 4).

Er mwyn prisio cyfrif banc ar y cyd, rhannwch y swm 芒 nifer y deiliaid cyfrif, oni bai bod y cyfrif yn un ar y cyd er cyfleustra yn unig. Er enghraifft, efallai y bydd person h欧n yn ychwanegu ei blentyn er mwyn ei helpu gyda鈥檙 cyfrif. Os felly, defnyddiwch y swm yr oedd yr ymadawedig yn berchen arno mewn gwirionedd yn lle hynny.

Tenantiaid cydradd

Mae鈥檙 rheolau鈥檔 wahanol ar gyfer tenantiaid cydradd, gan nad yw tenantiaid cydradd yn trosglwyddo unrhyw asedion y maent yn berchen arnynt ar y cyd yn awtomatig.

Os oedd yr ymadawedig yn berchen ar eiddo neu dir ar y cyd fel tenant cydradd, cyfrifwch y gwerth yn seiliedig ar ei gyfran.

Cyfrifo gwerth unrhyw roddion

Mae angen i chi gyfrifo gwerth unrhyw roddion a wnaed gan y person a fu farw.

Dim ond os gwnaed y rhoddion yn ystod y 7 mlynedd cyn i鈥檙 person farw a dim ond os oedd cyfanswm gwerth y rhoddion dros yr esemptiad blynyddol o 拢3,000 y mae rhoddion yn cyfrif tuag at werth yst芒d.

Os bydd person yn byw am 7 mlynedd ar 么l gwneud rhodd, ni fydd Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu.

Mae unrhyw rodd yr oedd person yn parhau i gael budd ohoni cyn iddo farw hefyd yn cyfrif tuag at werth yst芒d 鈥� er enghraifft, os gwnaeth y person roi t欧 i ffwrdd ond byw ynddo鈥檔 ddi-rent (yr enw ar hyn yw 鈥榬hodd 芒 budd amodol鈥�).

Does dim Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu ar roddion i elusennau neu bleidiau gwleidyddol.

Yr hyn sy鈥檔 cyfrif fel rhodd

Gall rhodd gynnwys:

  • arian

  • nwyddau鈥檙 t欧 a nwyddau personol, er enghraifft dodrefn, gemwaith neu hynafolion

  • t欧, tir neu adeiladau

  • stociau a chyfranddaliadau sydd wedi鈥檜 rhestru ar Gyfnewidfa Stoc Llundain

  • cyfranddaliadau heb eu rhestru, a ddaliwyd am lai na 2 flynedd cyn i鈥檙 person farw

Gwirio am roddion

Gallwch wirio am roddion drwy wneud y canlynol:

  • darllen drwy gyfriflenni banc

  • siarad ag aelodau o鈥檙 teulu

  • edrych drwy ddogfennau ariannol

Cofnodwch werth unrhyw rodd a鈥檙 dyddiad rhoddi.

Amcangyfrif gwerth y rhodd

Er mwyn amcangyfrif gwerth pob rhodd, defnyddiwch y naill neu鈥檙 llall o鈥檙 canlynol:

  • amcangyfrif o werth y rhodd ar yr adeg y cafodd ei rhoi (pris gwerthu realistig)

  • pris realistig ar gyfer gwerthu鈥檙 rhodd, os oedd yr ymadawedig yn parhau i gael budd o鈥檙 rhodd ar 么l ei rhoi i ffwrdd (sef 鈥榬hodd 芒 budd amodol鈥�)

Dyledion

Peidiwch 芒 chynnwys dyledion yr yst芒d wrth amcangyfrif ei gwerth. Fodd bynnag, bydd angen i chi roi gwybod i Gyllid a Thollau EF (CThEF) am unrhyw ddyledion wrth roi gwybod am y gwerth.

Gwiriwch am gofnodion o ddyledion pan fu farw鈥檙 person, er enghraifft:

  • ei forgais, benthyciadau, cardiau credyd neu orddrafftiau

  • biliau鈥檙 cartref

  • biliau am nwyddau neu wasanaethau yr oedd y person wedi鈥檜 cael ond heb dalu amdanynt eto (megis gwaith adeiladu, peintwyr a phapurwyr, neu gyfrifwyr)

Yr hyn i鈥檞 wneud nesaf

Gwiriwch a oes angen i chi anfon manylion llawn am werth yr yst芒d.