188体育

Treth ar yst芒d (eiddo, arian ac eiddo personol) rhywun sydd wedi marw yw Treth Etifeddiant.

Fel arfer, does dim Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu os yw鈥檙 naill neu鈥檙 llall yn berthnasol:

• mae gwerth eich yst芒d yn is na鈥檙 trothwy o 拢325,000
• rydych yn gadael popeth sydd uwchlaw鈥檙 trothwy o 拢325,000 i鈥檆h priod, partner sifil, elusen neu glwb chwaraeon amatur cymunedol

Os ydych yn rhoi鈥檆h cartref i鈥檆h plant (gan gynnwys plant mabwysiedig, plant maeth neu lysblant) neu鈥檆h wyrion, gall eich trothwy gynyddu i 拢500,000.

Os ydych yn briod neu mewn partneriaeth sifil a bod gwerth eich yst芒d yn llai na鈥檆h trothwy, gellir ychwanegu unrhyw drothwy heb ei ddefnyddio (yn agor tudalen Saesneg) at drothwy eich partner pan fyddwch yn marw.

Cyfraddau Treth Etifeddiant

Y gyfradd safonol ar gyfer Treth Etifeddiant yw 40%. Mae Treth Etifeddiant yn cael ei chodi ar ran eich yst芒d sydd uwchlaw鈥檙 trothwy yn unig.

Enghraifft

Gall yr yst芒d dalu Treth Etifeddiant ar gyfradd is o 36% ar rai asedion os byddwch yn gadael 10% neu fwy o鈥檙 鈥榞werth net鈥� i elusen yn eich ewyllys聽(gwerth net yw cyfanswm gwerth yr yst芒d lai unrhyw ddyledion).

Rhyddhadau ac eithriadau

Mae鈥檔 bosibl y bydd rhai rhoddion a rowch tra鈥檆h bod yn fyw yn cael eu trethu ar 么l eich marwolaeth. Yn dibynnu ar pryd y gwnaethoch roi鈥檙 rhodd, gallai 鈥榬hyddhad meinhau鈥� olygu bod y Dreth Etifeddiant a godir ar y rhodd yn llai na 40%.

Mae rhyddhad eraill, megis Rhyddhad Busnes (yn agor tudalen Saesneg), yn caniat谩u i rai asedion gael eu trosglwyddo鈥檔 rhydd o Dreth Etifeddiant neu gyda bil gostyngol.

Cysylltwch 芒 Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEF os yw鈥檆h yst芒d yn cynnwys fferm neu goetir.

Pwy sy鈥檔 talu鈥檙 dreth i CThEF

Mae arian o鈥檆h yst芒d yn cael ei ddefnyddio i dalu Treth Etifeddiant i Gyllid a Thollau EF (CThEF). Gwneir hyn gan y person sy鈥檔 delio 芒鈥檙 yst芒d (a elwir yn 鈥榶sgutor鈥�, os oes ewyllys (yn agor tudalen Saesneg)).

Nid yw鈥檆h buddiolwyr (y bobl sy鈥檔 etifeddu鈥檆h yst芒d) fel arfer yn talu treth ar bethau y maent yn eu hetifeddu (yn agor tudalen Saesneg). Mae鈥檔 bosibl y bydd ganddynt drethi cysylltiedig i鈥檞 talu, er enghraifft, os ydynt yn cael incwm o rent ar d欧 sydd wedi鈥檌 adael iddynt mewn ewyllys.

Mae鈥檔 bosibl y bydd yn rhaid i bobl rydych yn rhoi rhoddion iddynt dalu Treth Etifeddiant, ond dim ond os byddwch yn rhoi mwy na 拢325,000 i ffwrdd ac yn marw o fewn 7 mlynedd.

Gallwch drosglwyddo cartref i鈥檆h g诺r, gwraig neu bartner sifil pan fyddwch yn marw. Does dim Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu os ydych yn gwneud hynny.

Os byddwch yn gadael y cartref i berson arall yn eich ewyllys (yn agor tudalen Saesneg), bydd yn cyfrif tuag at werth yr yst芒d.

Os ydych yn berchen ar eich cartref eich hun (neu鈥檔 berchen ar gyfran ynddo), gall eich trothwy sy鈥檔 rhydd o dreth (yn agor tudalen Saesneg) gynyddu i 拢500,000 os:

• ydych yn ei adael i鈥檆h plant (gan gynnwys plant mabwysiedig, plant maeth neu lysblant) neu鈥檆h wyrion
• yw gwerth eich yst芒d yn llai na 拢2 filiwn

Rhoi cartref i ffwrdd cyn i chi farw

Fel rheol, does dim Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu os byddwch yn symud allan ac yn byw am 7 mlynedd arall.

Os ydych am barhau i fyw yn eich eiddo ar 么l ei roi i ffwrdd, bydd angen i chi wneud y canlynol:

• talu rhent i鈥檙 perchennog newydd ar y gyfradd sylfaenol (ar gyfer eiddo rhent lleol tebyg)
• talu鈥檆h cyfran chi o鈥檙 biliau
• byw yno am o leiaf 7 mlynedd

Fel arall, mae鈥檔 cyfrif fel 鈥榬hodd 芒 budd amodol鈥� a bydd yn cael ei ychwanegu at werth eich yst芒d pan fyddwch yn marw. (Rhodd 芒 budd amodol yw lle rydych chi鈥檔 rhoi rhywbeth i ffwrdd ond yn parhau i elwa ohono.)

Does dim angen i chi dalu rhent i鈥檙 perchnogion newydd os yw鈥檙 naill a鈥檙 llall o鈥檙 canlynol yn berthnasol:

• rydych ond yn rhoi rhan o鈥檆h eiddo i ffwrdd
• mae鈥檙 perchnogion newydd hefyd yn byw yn yr eiddo

Os byddwch yn marw o fewn 7 mlynedd

Os byddwch yn marw cyn pen 7 mlynedd ar 么l rhoi鈥檆h eiddo i gyd, neu ran ohono, i ffwrdd, bydd eich cartref yn cael ei drin fel rhodd a bydd y rheol 7 mlynedd yn berthnasol.

Rhagor o help

Cysylltwch 芒 Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEF os oes gennych gwestiynau am roi cartref i ffwrdd. Nid yw鈥檔 gallu rhoi cyngor i chi yngl欧n 芒 sut i dalu llai o dreth.

Efallai y bydd yn rhaid talu Treth Etifeddiant ar 么l eich marwolaeth ar rai rhoddion rydych wedi鈥檜 rhoi.

Gall rhoddion a roddir llai na 7 mlynedd cyn i chi farw gael eu trethu, yn dibynnu ar y canlynol:

• i bwy rydych chi鈥檔 rhoi鈥檙 rhodd a鈥檌 berthynas 芒 chi
• gwerth y rhodd
• pryd y cafodd y rhodd ei rhoi

Gallwch gael cyngor proffesiynol gan gyfreithiwr (yn agor tudalen Saesneg) neu ymgynghorydd treth am yr hyn y gallwch ei roi yn rhydd o dreth yn ystod eich oes.

Yr hyn sy鈥檔 cyfrif fel rhodd

Mae鈥檙 rhoddion yn cynnwys:

• arian
• nwyddau鈥檙 t欧 a nwyddau personol, er enghraifft dodrefn, gemwaith neu hynafolion
• t欧, tir neu adeiladau
• stociau a chyfranddaliadau sydd wedi鈥檜 rhestru ar Gyfnewidfa Stoc Llundain
• cyfranddaliadau heb eu rhestru, a ddaliwyd am lai na 2 flynedd cyn eich marwolaeth

Gall rhodd hefyd gynnwys unrhyw arian rydych chi鈥檔 ei golli pan fyddwch chi鈥檔 gwerthu rhywbeth am lai na鈥檌 werth. Er enghraifft, os ydych yn gwerthu鈥檆h cartref i鈥檆h plentyn am lai na鈥檌 werth marchnadol, mae鈥檙 gwahaniaeth mewn gwerth yn cyfrif fel rhodd.

鈥嬧€婲id yw unrhyw beth a adewch yn eich ewyllys yn cyfrif fel rhodd ond, yn hytrach, mae鈥檔 cael ei ystyried yn rhan o鈥檆h yst芒d. Eich yst芒d yw eich holl arian, eiddo ac eiddo personol sydd ar 么l pan fyddwch yn marw. Defnyddir gwerth eich yst芒d i gyfrifo a oes angen talu Treth Etifeddiant.

Pwy sydd ddim yn talu Treth Etifeddiant

Mae rhai rhoddion wedi鈥檜 heithrio rhag Treth Etifeddiant.

Does dim Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu ar roddion rhwng parau priod neu bartneriaid sifil. Gallwch roi cymaint ag y dymunwch iddo yn ystod eich oes, cyn belled 芒鈥檌 fod:

• yn byw yn y DU yn barhaol
• yn briod yn gyfreithiol neu mewn partneriaeth sifil gyda chi

Does dim Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu ychwaith ar roddion i elusennau na phleidiau gwleidyddol.

Defnyddio lwfansau i roi rhoddion sy鈥檔 rhydd o dreth

Bob blwyddyn dreth, gallwch hefyd roi rhywfaint o arian neu eiddo personol yn rhydd o Dreth Etifeddiant. Mae faint sy鈥檔 rhydd o dreth yn dibynnu ar ba lwfansau rydych chi鈥檔 eu defnyddio.

Eithriad blynyddol

Gallwch roi rhoddion gwerth cyfanswm o 拢3,000 i ffwrdd bob blwyddyn heb iddynt gael eu hychwanegu at werth eich yst芒d. Eich 鈥榚ithriad blynyddol鈥� yw鈥檙 enw a roddir ar hyn.

Gallwch roi rhodd neu arian hyd at 拢3,000 i un person neu rannu鈥檙 拢3,000 rhwng nifer o bobl.

Gallwch gario unrhyw eithriad blynyddol heb ei ddefnyddio ymlaen i鈥檙 flwyddyn nesaf - ond dim ond am un flwyddyn dreth yn unig.

Mae鈥檙 flwyddyn dreth yn rhedeg o 6 Ebrill i 5 Ebrill y flwyddyn ganlynol.

Lwfans ar gyfer rhoddion bychain

Gallwch roi cymaint o roddion hyd at 拢250 y pen ag y dymunwch bob blwyddyn dreth, cyn belled nad ydych wedi defnyddio lwfans arall ar yr un person.

Mae rhoddion pen-blwydd neu Nadolig a rowch o鈥檆h incwm rheolaidd wedi鈥檜 heithrio rhag Treth Etifeddiant.

Rhoddion ar adeg priodas neu bartneriaeth sifil

Bob blwyddyn dreth, gallwch roi rhodd sy鈥檔 rhydd o dreth i rywun sy鈥檔 priodi neu sy鈥檔 ffurfio partneriaeth sifil. Gallwch roi i ffwrdd hyd at:

• 拢5,000 i blentyn
• 拢2,500 i unrhyw wyrion neu or-wyrion
• 拢1,000 i unrhyw berson arall

Os ydych yn rhoi rhoddion i鈥檙 un person, gallwch gyfuno lwfans anrheg priodas gydag unrhyw lwfans arall, ac eithrio鈥檙 lwfans rhodd bach.

Er enghraifft, gallwch roi rhodd briodas o 拢5,000 i鈥檆h plentyn yn ogystal 芒 拢3,000 gan ddefnyddio鈥檆h eithriad blynyddol yn yr un flwyddyn dreth.

Os ydych yn gwneud taliadau rheolaidd

Gallwch wneud taliadau rheolaidd i berson arall, er enghraifft i helpu gyda鈥檌 gostau byw. Nid oes cyfyngiad ar faint y gallwch ei roi yn rhydd o dreth, ar yr amodau canlynol:

• gallwch fforddio鈥檙 taliadau ar 么l cwrdd 芒鈥檆h costau byw arferol
• rydych yn talu o鈥檆h incwm misol rheolaidd

Gelwir y rhain yn 鈥榳ariant arferol allan o incwm鈥�. Gallant gynnwys:

• talu rhent i鈥檆h plentyn
• talu i mewn i gyfrif cynilo ar gyfer plentyn o dan 18 oed
• rhoi cymorth ariannol i berthynas oedrannus

Os ydych yn rhoi rhoddion i鈥檙 un person, gallwch gyfuno 鈥榞wariant arferol allan o incwm鈥� ag unrhyw lwfans arall, ac eithrio鈥檙 lwfans rhodd bach.

Er enghraifft, gallwch roi taliad rheolaidd o 拢60 y mis i鈥檆h plentyn (cyfanswm o 拢720 y flwyddyn) yn ogystal 芒 defnyddio鈥檆h eithriad blynyddol o 拢3,000 yn yr un flwyddyn dreth.

Y rheol 7 mlynedd

Nid oes treth yn ddyledus ar unrhyw roddion a rowch os ydych yn byw am 7 mlynedd ar 么l eu rhoi - oni bai bod y rhodd yn rhan o ymddiriedolaeth (yn agor tudalen Saesneg). Y rheol 7 mlynedd yw鈥檙 enw am hyn.

Os byddwch yn marw o fewn 7 mlynedd o roi rhodd a bod Treth Etifeddiant i鈥檞 thalu arni, mae swm y dreth sy鈥檔 ddyledus ar 么l eich marwolaeth yn dibynnu ar bryd y rhoesoch chi鈥檙 rhodd.

Mae rhoddion a roddir yn y 3 blynedd cyn eich marwolaeth yn cael eu trethu ar 40%.

Mae rhoddion a roddir 3 i 7 mlynedd cyn eich marwolaeth yn cael eu trethu ar raddfa symudol a elwir yn 鈥榬hyddhad meinhau鈥�.

Mae rhyddhad meinhau ond yn berthnasol os yw cyfanswm gwerth y rhodd a wnaed yn y 7 mlynedd cyn i chi farw dros y trothwy sy鈥檔 rhydd o dreth sef 拢325,000.

Rhyddhad meinhau

Blynyddoedd rhwng rhodd a marwolaeth	Cyfradd y dreth ar y rhodd
3 i 4 blynedd	32%
4 i 5 mlynedd	24%
5 i 6 mlynedd	16%
6 i 7 mlynedd	8%
7 neu fwy	0%

Rhoi rhoddion rydych chi鈥檔 dal i elwa ohonyn nhw

Os byddwch yn rhoi rhywbeth i ffwrdd ond yn dal i elwa ohono (鈥榬hodd 芒 budd amodol鈥�), bydd yn cyfrif tuag at werth eich yst芒d.

Mae rhoddion 芒 budd amodol yn cynnwys:

• rhoi eich cartref i berthynas ond yn dal i fyw yno
• rhoi caraf谩n i ffwrdd ond yn dal i鈥檞 defnyddio am ddim ar gyfer eich gwyliau
• rhoi llun wedi鈥檌 baentio i ffwrdd ond yn dal i鈥檞 arddangos yn eich t欧

Darllenwch ragor o arweiniad ynghylch pryd y mae rhodd 芒 budd amodol yn cyfrif tuag at werth yr yst芒d (yn agor tudalen Saesneg).

Cadw cofnodion o鈥檙 rhoddion rydych chi wedi鈥檜 rhoi

Bydd angen i鈥檙 sawl sy鈥檔 delio 芒鈥檆h yst芒d gyfrifo pa roddion a roesoch yn y 7 mlynedd cyn eich marwolaeth. Dylech gadw鈥檙 cofnodion canlynol:

• beth a roesoch ac i bwy
• gwerth y rhodd
• pryd y rhoesoch y rhodd

Sut y bydd Treth Etifeddiant ar roddion yn cael ei thalu

Fel arfer, bydd unrhyw Dreth Etifeddiant sy鈥檔 ddyledus ar roddion yn cael ei thalu gan yr yst芒d, oni bai eich bod yn rhoi mwy na 拢325,000 mewn rhoddion yn y 7 mlynedd cyn eich marwolaeth. Ar 么l i chi roi mwy na 拢325,000 i ffwrdd, bydd yn rhaid i unrhyw un sy鈥檔 cael rhodd gennych chi yn y 7 mlynedd hynny dalu Treth Etifeddiant ar ei rodd.

Enghraifft

Darllenwch ragor o arweiniad ynghylch pryd y mae rhodd yn cyfrif tuag at werth yr yst芒d (yn agor tudalen Saesneg), sut i鈥檞 phrisio a faint o Dreth Etifeddiant a all fod yn ddyledus.

Os ydych chi wedi鈥檆h lleoli dramor, dim ond ar eich asedion yn y DU y talir Treth Etifeddiant, er enghraifft eiddo neu gyfrifon banc yn y DU.

Bydd Cyllid a Thollau EF (CThEF) yn eich trin fel un sydd wedi鈥檌 leoli dramor os ydych wedi byw yn y DU am lai na 10 mlynedd yn ystod yr 20 mlynedd diwethaf.

Nid yw鈥檔 Treth Etifeddiant yn cael ei thalu ar 鈥榓sedion sydd wedi鈥檜 heithrio鈥� megis:聽

• cyfrifon arian cyfred tramor gyda banc neu鈥檙 Swyddfa Bost

• pensiynau tramor

• daliannau mewn ymddiriedolaethau unedol awdurdodedig a chwmn茂au buddsoddi penagored

Cysylltwch 芒 Gwasanaeth Cwsmeriaid Cymraeg CThEF os nad ydych yn si诺r a yw鈥檆h asedion wedi鈥檜 heithrio.

Ar gyfer marwolaethau ar neu cyn 5 Ebrill 2025

Bydd y person a fu farw yn cael ei drin fel un sydd wedi鈥檌 leoli yn y DU os yw un o鈥檙 canlynol yn wir:

• roedd ei gartref parhaol (domisil) yn y DU

• roedden nhw鈥檔 byw yn y DU am 15 o鈥檙 20 mlynedd diwethaf

• roedd ei gartref parhaol yn y DU ar unrhyw adeg yn ystod 3 blynedd olaf o鈥檌 fywyd

Cytuniadau trethiant dwbl

Mae鈥檔 bosibl y bydd eich ysgutor yn gallu adennill treth drwy gytuniad trethiant dwbl (yn agor tudalen Saesneg) os codir Treth Etifeddiant ar yr un asedion gan y DU a鈥檙 wlad lle鈥檙 oeddech yn byw.